БПХШ Глава 02. Аватары
Шарма (13 шлок) / Санханам (13 шлок):
अथावतारकथनाध्यायः ॥२॥
athāvatārakathanādhyāyaḥ || 2 ||
Перевод: Глава, рассказывающая об Аватарах (avatāra-kathana-adhyāyaḥ).

Тара Чандра (13 шлок) / Гирдхари Лал (13 шлок) / Ганеша Датта Патхака (13 шлок):
Продолжение первой главы

1
Шарма / Сантханам / Тара Чандра (шл. 24) / Гирдхари Лал / Ганеша Датта Патхака (шл. 23):
मैत्रेय उवाच
रामकृष्णादयो ये ये ह्यवतारा रमापतेः। तेऽपिजीवांशसंयुक्ताः किंवाब्रूहि मुनीश्वर ॥ १ ॥
maitreya uvāca
rāmakṛṣṇādayo ye ye hyavatārā ramāpateḥ |
te’pi jīvāṃśasaṃyuktāḥ kiṃ vā brūhi munīśvara || 1 ||
Перевод: Майтрея сказал (maitreya uvāca): Рама, Кришна и другие аватары Вишну («супруга Лакшми») (rāma-kṛṣṇa-ādayo ye ye hy-avatārā ramā-pateḥ) – имеют ли они также Индивидуальную душу (Дживамшу) (te’pi jīvāṃśasaṃyuktāḥ kiṃ vā), скажи мне, о превосходный мудрец (brūhi muniśvara).

Замечание: Чандра, Лал, Патхака: ye ye -> ye ca

2
Шарма / Сантханам / Тара Чандра (шл. 25) / Гирдхари Лал / Ганеша Датта Патхака (шл. 24):
पराशर उवाच
रामः कृष्णश्च भो विप्र नृसिंहःसूकरस्तथा । एते पूर्णावताराश्चह्यन्ये जीवांशकान्विताः ॥ २ ॥
parāśara uvāca
rāmaḥ kṛṣṇaśca bho vipra nṛsiṃhaḥ sūkarastathā |
ete pūrṇāvatārāśca hyanye jīvāṃśakānvitāḥ || 2 ||
Перевод: Парашара сказал (parāśara uvāca): О брамин (bho vipra), Рама, Кришна, Нарасимха и также Сукара (Вараха) (rāmaḥ kṛṣṇaś-ca nṛsiṃhaḥ sūkaras-tathā) – это Пурна-аватары, т.е. они имеют 100% доли Параматмы (Высшей Души)(ete pūrṇa-avatārāś-ca), а другие имеют также и Дживамшу (Индивидуальную душу) (hy-anyejīvāṃśaka-anvitāḥ).

Примечание: Патхака: ete pūrṇāvatārāśca -> iti pūrṇāvatāraśca

3
Шарма / Сантханам / Тара Чандра (шл. 26) / Гирдхари Лал / Ганеша Датта Патхака (шл. 25):
अवताराण्यनेकानि ह्यजस्य परमात्मनः। जीवानांकर्मफलदो ग्रहरूपीजनार्दनः॥ ३॥
avatārāṇyanekāni hyajasya paramātmanaḥ |
jīvānāṃ karmaphalado graharūpī janārdanaḥ || 3||
Перевод: Хотя существует множество воплощений нерождённой Высшей Души (avatārāṇy-anekāni hy-ajasya paramātmanaḥ), только воплотившийся в форме планет Господь Джанардана (graha-rūpī janārdanaḥ) даёт живым существам результаты в соответствии с их деяниями (jīvīkhanāṃ karma-phala-do).

Janārdana = имя Вишну, «движитель мира», «защитник от злых сил».
jana – существо, живое существо, человек, личность, раса
ardana – беспокойно движущийся, боль, беспокойство, волнение, беспокоящий, мучающий, терзающий
«…. тот, кто заставляет асуров трепетать, – Джанардана». («Махабхарата», Удйога-парва, глава 68, строфа 6).
tadbhāvātpuṇḍarīkākṣo dasyutrāsājjanārdanaḥ ॥6॥

4
Шарма / Сантханам / Тара Чандра (шл. 27) / Гирдхари Лал / Ганеша Датта Патхака (шл. 26):
दैत्यानां बलनाशाय देवानांबलवृद्धये । धर्मसंस्थापनार्थाय ग्रहाज्जाताःशुभाः क्रमात्‌॥ ४॥
daityānāṃ balanāśāya devānāṃ balavṛddhaye |
dharmasaṃsthāpanārthāya grahājjātāḥ śubhāḥ kramāt‌ || 4 ||
Перевод: Чтобы разрушить силу демонов (daityānāṃ bala-nāśāya), увеличить могущество богов (devānāṃ bala-vṛddhaye), установить дхарму/религию (dharma-saṃsthāṇa-arthāya), благоприятные воплощения пришли от планет (grahāj-jātāḥ śubhāḥ), одно за одним (kramāt).

Примечание: Чандра, Лал: grahāj -> grahā

5
Шарма / Сантханам / Тара Чандра (шл. 28) / Гирдхари Лал / Ганеша Датта Патхака (шл. 27):
रामोऽवतारः सूर्यस्य चन्द्रस्ययदुनायकः। नृसिंहोभूमिपुत्रस्य बुद्धःसोमसुतस्य च॥ ५॥
rāmo’vatāraḥ sūryasya candrasya yadunāyakaḥ |
nṛsiṃho bhūmiputrasya buddhaḥ somasutasya ca || 5||
Перевод: Рама – аватар Солнца (rāmo ’vatāraḥ sūryasya), Кришна («предводитель Ядавов») – [аватар] Луны (candrasya yadu-nāyakaḥ), Нарасимха – [аватар] Марса («сына Земли») (nṛsiṃho bhūmi-putrasya), а Будда – [аватар] Меркурия («сына Луны») (buddhaḥ somasutasya ca).

6
Шарма / Сантханам / Тара Чандра (шл. 29) / Гирдхари Лал / Ганеша Датта Патхака (шл. 28):
वामनो विबुधेज्यस्यभार्गवो भार्गवस्यच । कूर्मो भास्करपुत्रस्यसैंहिकेयस्य सूकरः॥६॥
vāmano vibudhejyasya bhārgavo bhārgavasya ca |
kūrmo bhāskaraputrasya saiṃhikeyasya sūkaraḥ ||6||
Перевод: Вамана – [аватар] Юпитера («учителя богов») (vāmano vibudha-ijyasya), Парашурама (Бхаргава) – [аватар] Венеры (Бхаргавы) (bhārgavo bhārgavasya), и Курма («черепаха») – [аватар] Сатурна («сына Солнца («создающего свет»)») (ca kūrmo bhāskara-putrasya), Сукара/Вараха («вепрь») – [аватар] Раху («ребёнка Симхики») (saiṃhikeyasya sūkaraḥ).

Замечание: bhārgava – эпитет Парашурамы, потомка Бхригу

7
Шарма / Сантханам / Тара Чандра (шл. 30) / Гирдхари Лал / Ганеша Датта Патхака (шл. 29):
केतोर्मीनावतारश्च ये चान्ये तेऽपि खेटजाः । परात्मांशोऽधिको येषु ते सर्वे खेचराभिधाः ॥ ७ ॥
ketormīnāvatāraśca ye cānye te'pi kheṭajāḥ |
parātmāṃśo'dhiko yeṣu te sarve khecarābhidhāḥ || 7 ||
Перевод: Матсья («рыба») – аватар Кету (ketor-mīna-avatāraś-ca). И другие аватары также проявляются из планет (ye ca-anye te’pi kheṭajāḥ). Те, в ком преобладает Высшая Душа (Параматмамша) (parātmāṃśo ’dhiko yeṣu), называются планетами (Кхечара) (te sarve khecara-abhidhāḥ).

Примечание: Чандра, Лал, Патхака: parātmāṃśo'dhiko yeṣu te sarve -> paratmāṃśamadhikaṃ yeṣu te

khe-cara - передвигающийся по воздуху, летающий, планеты, любое воздушное существо (как посланник богов)

8-9
Шарма / Сантханам / Тара Чандра (шл. 31-32) / Гирдхари Лал / Ганеша Датта Патхака (шл. 30-31):
जीवांशो ह्यधिको येषु जीवास्ते वै प्रकीर्तितः। सूर्यादिभ्यो ग्रहेभ्यश्च परमात्मांशनिःसृताः॥ ८॥
रामकृष्णादयः सर्वे ह्यवतारा भवन्ति वै । तत्रैव ते विलीयन्ते पुनः कार्योत्तरे सदा॥ ९॥
jīvāṃśo hyadhiko yeṣu jīvāste vai prakīrtitaḥ |
sūryādibhyo grahebhyaśca paramātmāṃśaniḥsṛtāḥ || 8||
rāmakṛṣṇādayaḥ sarve hyavatārā bhavanti vai |
tatraiva te vilīyante punaḥ kāryottare sadā || 9 ||
Перевод: Тех, у кого преобладает Индивидуальная Душа (Дживамша) (jīvāṃśo hy-adhiko yeṣu), называют живыми существами (Джива) (jīvās-te vai prakīrtitaḥ). А от планет Солнце и т. д. (sūrya-ādibhyo grahebhyaś-ca) все аватары Рама, Кришна и прочие, приходят, отделённые с преобладанием Высшей Души (Параматмамши) (paramātmāṃśa-niḥsṛtāḥ rāma-kṛṣṇa-ādayaḥ sarve hy-avatārā bhavanti vai). И они растворяются вновь [в соответствующей грахе] (tatra-eva te vilīyante punaḥ) каждый раз, когда [завершается их] высшая миссия (kārya-uttare sadā).

Примечание: Чандра, Лал: jīvāṃśo hyadhiko -> jīvāṃśamadhikaṃ

10
Шарма / Сантханам / Тара Чандра (шл. 33) / Гирдхари Лал / Ганеша Датта Патхака (шл. 32):
जीवांशनिःसृतास्तेषां तेभ्यो जाता नरादयः। तेऽपि तत्रैव लीयन्ते तेऽव्यक्ते समयन्ति हि ॥ १० ॥
jīvāṃśaniḥsṛtāsteṣāṃ tebhyo jātā narādayaḥ |
te’pi tatraiva līyante te'vyakte samayanti hi || 10 ||
Перевод: Люди и другие живые существа, рождённые из них (планет Солнце и т. д.) (teṣāṃ tebhyo jātā nara-ādayaḥ), отделённые с преобладанием Индивидуальной Души (Дживамши) (jīvāṃśa-niḥsṛtās), снова прилепляются к ним (te ’pi tatra-eva līyante), они же (планеты) сливаются с непроявленным (Авьяктой) [в момент Пралайи] (te ’vyakte samayanti hi).

11
Шарма / Сантханам / Тара Чандра (шл. 34) / Гирдхари Лал / Ганеша Датта Патхака (шл. 33):
इदं ते कथितं विप्र सर्वं यस्मिन्‌ भवेदिति। भूतान्यपि भविष्यन्ति तत्तज्जातन्ति तद्विदः॥ ११ ॥
idaṃ te kathitaṃ vipra sarvaṃ yasmin‌ bhavediti |
bhūtānyapi bhaviṣyanti tattajjānanti tadvidaḥ || 11 ||
Перевод: О брахман! (vipra) Это знание о Том [непроявленном элементе], из которого создана эта Вселенная (idaṃ te kathitaṃ sarvaṃ yasmin bhaved-iti)‌. Кто знает Это (tad-vidaḥ), тот знает и прошлое, и будущее (bhūtāny-api bhaviṣyanti tat-taj-jānanti).

idaṃ sarvam - этот земной мир, эта вселенная

Примечание: Чандра, Лал, Патхака: tat-taj-jātanti tadvidaḥ -> tat-tat-sarva-jñatām-iyāt
Pathaka: sarvaṃ yasmin‌ -> sa yasmin‌ vai

12
Шарма / Сантханам / Тара Чандра (шл. 35) / Гирдхари Лал / Ганеша Датта Патхака (шл. 34):
विना तज्ज्यैतिषं नान्योज्ञातुं शक्नोतिकर्हिचित्‌।तस्मादवश्यमध्येयं ब्राह्मणैश्चविशेषतः ॥ १२ ॥
vinā tajjyaitiṣaṃ nānyo jñātuṃ śaknoti karhicit‌ |
tasmādavaśyamadhyeyaṃ brāhmaṇeśca viśeṣataḥ || 12 ||
Перевод: Без этого Джйотиш никто никогда не сможет иметь знание (vinā taj-jyaitiṣaṃ nānyo jñātuṃ śaknoti karhicit). Поэтому Джйотиш необходимо изучать, особенно брахманам (tasmād-avaśyamadhyeyaṃ brāhmaṇaiś-ca viśeṣataḥ).

Примечание: Чандра, Лал, Патхака: taj-jyaitiṣaṃ -> taj-jyotiṣaṃ

13
Шарма / Сантханам / Тара Чандра (шл. 36) / Гирдхари Лал / Ганеша Датта Патхака (шл. 35):
यो नरः शास्त्रमज्ञात्वा ज्यौतिषं खलु निन्दति। रौरवं नरकं भुक्त्वा चान्धत्वं चान्यजन्मनि ॥ १३ ॥
yo naraḥ śāstramajñātvā jyautiṣaṃ khalu nindati |
rauravaṃ narakaṃ bhuktvā cāndhatvaṃ cānyajanmani || 13 ||
Перевод: Человек, который критикует Джйотиш, не зная по-настоящему этой науки (yo naraḥ śāstram-ajñātvā jyautiṣaṃ khalu nindati), [после смерти] будет страдать в аду Раураве (rauravaṃ narakaṃ bhuktvā) и родится снова – слепым (ca-andhatvaṃ ca-anya-janmani).

Примечание: Чандра, Лал, Патхака: taj-jyaitiṣaṃ -> taj-jyotiṣaṃ
Это была Аватара Катхана Адхйāйа (02)
© Fedorova, Natalia Leonidovna 2023-24 | All rights reserved